door
Navigatietips:
Moeilijkheidsgraad: 4
1 = heel makkelijk, leuk
2 = populair
3 = serieus, academisch
4 = moeilijk
5 = onderzoek
Swinburne, Richard. The Evolution of the Soul. Oxford: Oxford University Press, 1997.
ISBN 0-19-823698-0
Pagina's: 360.
Prolegomenon to the Revised edition....................ix
1. Introduction......................................................1
PART I THE MENTAL LIFE
2. Sensations........................................................21
3. Sensations and Brain-Events.............................45
4. Thoughts..........................................................62
5. Purposes...........................................................85
6. Desires.............................................................103
7. Beliefs...............................................................122
PART II THE SOUL
8. Body and Soul.....................................................145
9. The Evidence of Personal Identity........................161
10. The Origin and Life of the Soul..........................174
PART III THE HUMAN SOUL
11.Language, Rationality, and Choice.......................203
12. Moral Awareness.................................................220
13. The Freedom of the Will.......................................231
14. The Structure of the Soul......................................262
15. The Future of the Soul..........................................298
NEW APPENDICES
A. Supervenience, Constitution, and Realization...........313
B. Language of Thought, Connectionism, and Folk Psychology...318
C. The modal argument for Substance Dualism.....................322
D. The Nature of Souls; their Thisness..................................333
E. More on Quantum Theory and the Brain...........................345
F. Godel's theorem and Free Will...........................................351
G. Libet's Experiments...........................................................354
Index..........................................................................355
© Jacques van der Meer, Tilburg, november 1998.
Het boek
substantie-dualisme, de positie die verdedigt dat de materie en
het geestelijke twee op zichzelf bestaande substanties zijn, wordt in de hedendaagse
philosophy of mind nog maar zelden aangehangen. Oxford Professor en christen-apologeet
Richard Swinburne verdedigt deze positie in zijn boek 'The Evolution of The Soul'. Het
doel van zijn verdediging is om zijn collega's ervan te overtuigen dat de positie van
substantie-dualisme het meest recht doet aan de verhouding tussen lichaam en geest. Het
boek verscheen voor het eerst in 1986 en werd in 1997 in een revised edition opnieuw
uitgegeven. In deze laatste editie gaat Swinburne in op de recente ontwikkelingen in de
philosophy of mind. Swinburne laat zien dat de positie van substantie- dualisme naarmate
de tijd vordert steeds aannemelijker wordt. Ik zal in het kort ingaan op enkele aspecten
van zijn boek.
Het materialisme dat tegenwoordig overheersend is in de philosophy of mind lijkt zijn
langste tijd gehad te hebben. Met regelmaat verschijnen er boeken die de onmogelijkheid
van dit project aantonen. Het materialisme staat tegenover het substantie-dualisme als
wijsgerige positie.
Swinburne schrijft op grond van een zeer uitvoerige argumentatie, waarin hij eerst alle
aspecten van het mentale leven in kaart tracht te brengen naar het punt van substantie-dualisme. Swinburne weerlegt argumenten tegen het dualisme, en
tracht de voorwaarden vast te stellen, waarbinnen de verhouding tussen lichaam en geest
gezien kan worden. Swinburne concludeert net als hedendaagse naturalistische filosofen als
McGinn, Chalmers, Penrose e.a, dat we wellicht nooit afdoende inzicht zullen verwerven in
het lichaam-geest probleem, alleen zijn conclusies zijn anders dan de genoemde filosofen.
De onmogelijkheid van het materialisme
Swinburne beargumenteert dat het zo langzaam aan duidelijk is dat vrijwel alle
materialistische verklaringen gefaald hebben om het probleem op te lossen. De relatie
tussen het mentale en het fysische zal onmogelijk geïdentificeerd kunnen worden. Met deze
onmogelijkheid is aangetoond dat het materialisme gefaald heeft. Swinburne meent dat de
relatie het best verklaard wordt vanuit een theïstisch wereldbeeld. De mentale toestanden
behoren tot een afzonderlijke substantie, de ziel. Swinburne ziet de ziel als een directe
scheppingsact van God. De verhouding tussen het mentale en het fysische vindt plaats in de
hersenen, maar zijn in beschrijving wezenlijk onderscheiden van elkaar. De interactie
tussen het mentale en het fysische is een sterk bewijs voor het bestaan van God.
Zijn tactiek
Het boek is groots opgezet, de argumentatie is breed en niet altijd even helder. Hij gaat vele zijpaden in, om op het eind zijn conclusies te trekken. Toch denk ik dat over het algemeen zijn argumentatie een goede weergave is van de problemen in de philosophy of mind.
Zijn boek is ook sterk apologetisch opgezet, Swinburne zoekt naar de gemeenschappelijke
grond met zijn collega filosofen, om vanuit die gemeenschappelijke grond aan te tonen dat
substantie-dualisme een meer dan redelijke positie is. Om dit te bereiken past hij de
tactiek van de verschroeide aarde toe. Hij begint vanuit een Darwinistisch paradigma. De
ontwikkeling van de materie is een evolutionair proces, mensen komen voort uit lagere
dieren. Maar wat zich door de evolutie ontwikkelt heeft, is wezenlijk onderscheiden van de
materie. De enige verklaring is dat God de ziel geschapen heeft en op een zeker punt in de
evolutie ingevoegd heeft. Swinburne heeft hiermee veel terrein prijsgegeven maar is
daarmee wel in zijn opzet geslaagd om de ziel als afzonderlijke substantie te verdedigen.
Kritiek
Hoewel het boek sterk opgezet is en van een zeer hoog wijsgerig nivo is, blijven er
vragen openstaan. De eerste is: we weten nog steeds niet hoe de relatie tussen het mentale
en het fysische tot stand komt? Dat ze niet tot elkaar te herleiden zijn is duidelijk
gebleken. Zowel materialisme als idealisme falen. Ten tweede is het de vraag, of de visie
op substantie-dualisme van Swinburne de meest juiste christelijke visie is op het
probleem?
Slot
Swinburne wordt gezien als de belangrijkste christen-apologeet van onze tijd. Met zijn
boek 'the Evolution of the Soul' doet hij een dappere poging een belangrijke christelijke
doctrine als de ziel op wijsgerige en wetenschappelijke gronden te verdedigen. Hij is zeer
kundig en zijn diepgang getuigt van een groot intellect. Ik kan het boek zeker aanraden.
© Jacques van der Meer, Tilburg, november 1998.
Aantal bezoekers sinds 30 nov. 1998:
Deze site is best gezien met Microsoft Explorer 4.
UNIVERSI FINIS VERITAS!
Site
design: Copyright Pagina © 1998-1999 Stichting Europese Apologetiek
Pagina gemaakt op: 30 nov. 1998
Pagina bijgewerkt op: 4 maart 1999