door
Navigatietips:
Opmerking: dit artikel is meer gericht op mensen die christen zijn en de achterliggende gedachte van de Stichting Europese Apologetiek willen weten.
Copyright © 1999, Jacques van der Meer, Tilburg
Samenvatting
Het doel van dit stuk is om de buitenstaander informatie te
verschaffen over de Stichting Europese Apologetiek. Het gaat hier
niet om een volledige uiteenzetting van onze visie, maar om wat
duidelijkheid te geven over ons bestaan
De Stichting Europese Apologetiek werd officieel geboren op 15
oktober 1998 in Voorburg. De geboorte van de stichting is een
proces van enkele jaren geweest waarvan we graag willen meedelen
waarom zij tot stand is gekomen en wat ze wil.
De stichting Europese Apologetiek is gesticht door een groep
christenen die door teleurstelling met het huidige geestelijke
klimaat in Europa naar wegen zoekt om het goede nieuws over Jezus
en Zijn Opstanding (zie Hand 17 17-19) te verkondigen.
Waar staat de Stichting Europese Apologetiek voor.
De Stichting Europese Apologetiek heeft als doel het christendom te verdedigen. Het woord Apologetiek staat voor het
geven van een reden. (1 Petrus 3:15) Wij geloven dat de God
uit de Bijbel een redelijke God is, die kenbaar is door het
geloof en door het verstand. Deze God leert ons Hem lief te
hebben met ons hart, onze ziel en met heel ons verstand (Mat
22:35). Vooral het laatste, God lief hebben met je verstand
is in deze tijd een verwaarloosd kind. God wordt meer gezocht in
de ervaring en door blind geloof. Op zich zou dit niet heel erg
zijn, ware het niet dat onze cultuur steeds verder seculariseert
en het Christendom steeds meer in de marge komt te staan. Veel
kerken verliezen het contact met de cultuur en vinden geen grond
meer om zinvol met andersdenkenden te communiceren. Mede ook door
bepaalde dogmatische opvattingen is men ervan overtuigd dat we
over het christendom niets redelijks hoeven te zeggen. Zo wordt in
bepaalde kringen een gemeenschappelijke grond met de niet-christenen ontkend, waardoor de mogelijkheid tot zinvolle communicatie
wegvalt. In andere kringen wordt enkel gesproken over het betonen
van liefde aan de naaste. Wij als Stichting Europese Apologetiek
erkennen deze noodzaak, maar het betonen van liefde kan op
verschillende manieren. Enkel aardig zijn tegen andere mensen, is
een eigenschap die veel niet-christenen ook hebben, en is dus niet
een exclusief kenmerk voor het christendom. Maar het christendom
heeft wel een exclusief kenmerk. We hebben de ander ook een
geweldige boodschap te vertellen, waarvan we geloven dat ze waar
is. Omdat we geloven dat deze boodschap waar is, zijn we er ten
volste van overtuigd dat er ook iets redelijks over te vertellen
valt. Deze redelijkheid van het christendom is wat men in de
christelijke leer apologetiek noemt. Vanuit gemeenschappelijke
grond met de ander, tracht je het christendom op begrijpelijke wijze
uit te leggen, te verduidelijken en bezwaren tegen het christendom te
weerleggen en de ander te laten nadenken over het christendom.
Enkele bezwaren en opmerkingen
De Stichting Europese Apologetiek die als doel heeft het
verdedigen en verdiepen van het christendom, heeft in haar
beginperiode van allerlei zijden reacties gekregen, voor het
merendeel afkomstig uit de christelijke wereld. Deze reacties
varieerden van volledige instemming en toejuiching tot een
grondige afkeer of afwijzing. Vooral bij die laatste groep waren
de reacties vooral gericht op het schijnbaar pretentieuze en
intellectualistische karakter van onze bezigheden. Na een aantal
van deze reacties leek het ons goed ook hier wat dieper op in te
gaan
De stichting heeft als doel het verdedigen van het christendom zoals dit verwoord is door de apostel Petrus in 1
Petrus 3:15. Dit betekent dat wij door onze artikelen en
bezigheden het volledige terrein van het leven proberen te
benaderen vanuit ons christelijk perspectief en het geloof in de
waarheid van dit perspectief in de huidige cultuur willen laten
doorklinken. Dit heeft tot gevolg dat veel van onze artikelen een
wat intellectueel tintje krijgen. Dit kan ook bijna niet anders
omdat het in de aard ligt van het waarom van deze stichting. Het
is niet ons doel om een christelijk intellectueel bolwerk op te
starten die zich als een vijandig totalitair systeem tegen de
hedendaagse cultuur tracht op te stellen. Het is ons er in de
eerste plaats om te doen om vaak zeer invloedrijke kritieken op
het christendom in onze cultuur te ontzenuwen en daarmee
de zwaktes die aan deze kritieken vastkleven aan het daglicht te
laten verschijnen. Het is dus veeleer de bedoeling critici de
wind uit de zeilen te nemen en daarmee de barrières die ze
opwerpen tegen het christendom te slechten.
Wij zijn er sterk van overtuigd dat de hedendaagse ontkerstening sterk te maken heeft met allerlei barrières die vanuit de wetenschap en vanuit filosofische kamertjes de mensen in onze cultuur bereiken. We willen aantonen wat deze kritieken zijn, deze weerleggen waar mogelijk is en zo de openingen creëren voor het christendom. We doen dit niet zozeer door de huidige cultuur af te wijzen, maar door met ze in discussie te treden en haar ideeën te weerleggen daar waar nodig is. Omdat dit ons doel is, is het nodig dat wij een eigen visie hebben, een redelijk fundament waarop wij bouwen. Een fundament van waaruit wij werken. Zodoende krijgt onze stichting gestalte.
Gezien dus de aard van onze doelstellingen volgt dat we bij
sommigen wat intellectualistisch overkomen. Maar dit betekent nog
niet dat we hiermee zeggen dat we het christendom willen
reduceren tot een intellectuele praatclub, waarbij enkele zekere
en vastgestelde inzichten als mogelijke discussiepunten worden
aangedragen. Het idee dat we intellectualistisch overkomen kan
ook gevoed worden door het feit dat men het niet zo gewend is om
zo met het christendom om te gaan. Het gaat hier
waarschijnlijk om een cultuurverschijnsel, niet om een universeel
gegeven.
Er is een verschil tussen de beleving van het christendom in directe
relatie met Jezus en de wijze waarop over deze religie wordt
nagedacht. En dit laatste is waar de stichting zich voornamelijk,
maar niet uitsluitend mee bezig houdt.
Handreiking en motivering voor de christen
Naast het feit dat we tegenstanders de wind uit de zeilen willen nemen en
rationele barrières willen slechten tegen het christendom, is het ook onze
bedoeling mensen - met concrete vragen, die vaak voortkomen uit
een conflict tussen religieuze beleving en verstand - te helpen om
hun religie beter te verstaan. Hierbij zeggen we niet dat er maar
één manier is die stelt hoe deze religie beleefd moet worden. Als
dit zo was, dan zou het al onmogelijk zijn voor de stichting om
te bestaan, omdat de bestuursleden bijna allemaal een andere
kerkelijke oriëntatie hebben. Het gaat er veeleer om, dat
verstandelijk gezien we van overtuiging zijn dat het christendom het meest recht aan de werkelijkheid doet, en dat bepaalde
verstandelijke inzichten juist kunnen helpen om het christendom dieper
en intenser te beleven. Hiermee stellen we niet dat mensen die
bepaalde verstandelijke inzichten niet hebben minderwaardige
christenen zijn. Het gaat erom een handreiking te bieden aan
mensen die een problematiek herkennen in hun religieus leven dat
voornamelijk of mede verstandsmatig bepaald is. Ook betekent dit
niet dat we de pretentie hebben te zeggen dat de religieuze beleving
simpelweg hersteld is na een verstandelijk inzicht, of tot stand
komt na een verstandelijk inzicht. Religie is een complex
samenspel van verstand, gevoel en wil, waarbij ieder element een
even belangrijke waarde heeft. Aangezien veel evangelisatie
methoden gericht zijn op het gevoel, hebben wij de neiging om ons
vaker (maar zeker niet altijd) te richten op het verstandelijke
aspect van het christendom.
Het motiveren van christenen om na te denken.
Het goed na denken over de geloofsinhoud ontbreekt vaak bij christenen. We moeten hier vaak denken aan de uitspraak van Jezus in Lukas 16:8. "De kinderen van deze wereld gaan ten aanzien van hun geslacht met veel meer overleg te werk dan de kinderen van het licht.".
Zo ontmoeten we nogal eens niet-christenen die vaak beter
nagedacht hebben over de inhoud van het christendom dan
christenen zelf. Er is bij veel christenen een luiheid te
bespeuren als het gaat om het nadenken en lezen over hun religie.
En die intellectuele luiheid is wat we willen veranderen.
Is het lezen van bepaalde artikelen voldoende?
Het belangrijkste aspect bij elke vorm van discussie of
gesprek gaat natuurlijk om de persoonlijke betrokkenheid met de
ander. Het is hierbij niet voldoende om een aantal goede
argumenten te geven of een aantal verkeerde visies op het christendom te weerleggen. Het gesprek is een proces waarbij allerlei
elementen op elkaar inspelen. Het is alleen vrij moeilijk om via
internet zoiets te creëren, daarom hebben de artikelen van onze
site veelal een algemene status. Wanneer iemand dan zegt dat het
in het christendom gaat om liefde en betrokkenheid op de ander, dan
betekent dit dat er verwezen wordt naar een persoonlijk gesprek
met de ander en niet naar de algemeengeldigheid van onze
artikelen die door hun aard gebrek aan context en nuance missen.
Maar de kritiek zou alleen dan geldig zijn als wij als stichting
zouden stellen dat deze artikelen de enige methode zou opleveren
om het christendom aan de man te brengen, en dat is niet wat we
zeggen. Het is veeleer dat onze artikelen een handreiking kunnen
zijn bij het verkondigen van het christendom, een hulpmiddel kunnen
zijn bij een persoonlijk gesprek waarbij verstandelijke vragen
vaak een barrière zijn. Natuurlijk stellen wij voorop dat liefde
en betrokkenheid naar de ander het fundament is, maar dit
betekent niet dat het intellect daardoor aan de kant geschoven
kan worden.
We kunnen goed begrijpen dat sommige mensen zich niet kunnen
vinden in de werkwijze van onze stichting, deze moeten het daarom
maar op hun eigen manier doen zoals ze dit zelf willen. Zeker als
het gaat om mensen die zingevingsvragen hebben die voortkomen uit
een psychologische problematiek of indringende
levensgebeurtenissen. Dan kan het zijn dat een artikel op een
internet site weinig uithaalt. Inderdaad is pastorale zorg voor
zulke mensen onontbeerlijk.
Wij zijn een stichting die aan de meeste mensen bekend wordt door
onze internet activiteiten. Velen zien niet de gezichten achter
deze stichting en hoe zij in het dagelijks leven met mensen
omgaan. Uiteraard is bij hen persoonlijke betrokkenheid en liefde
voor de ander het fundament van omgaan met anderen. Het gaat erom
dat het niet alleen het denken in overeenstemming is met het christendom, maar ook het handelen in de wereld. Juist
door ons meer op het verstand te richten, proberen we een gebied
te bereiken dat veelal niet bereikt wordt door evangelisatie.
Is het claimen van de waarheid niet arrogant?
Helaas ervaren we vooral ook onder christenen een houding van
opschorting van elke waarheidsclaim of standpunt tegenover
andersdenkenden. Het idee dat het in deze tijd niet meer kan om
een exclusieve waarheidsaanspraak te maken leeft ook sterk onder
christenen. Vaak realiseren christenen zich niet dat dit bepaald
is door de tijdgeest die vanzelf weer voorbij zal trekken. Ook
realiseren ze zich vaak niet hoe tegenstrijdig deze uitspraken
zijn. Het niet mogen claimen van de waarheid is eveneens een
waarheidsclaim. Op onze site zult u artikelen vinden die hier op
reageren.
Kan ik meehelpen?
Wanneer u denkt een bijdrage te kunnen leveren aan onze stichting, in de vorm van een artikel of een recensie, dan bent u van harte welkom om dit te doen, zolang het in de geest ligt van onze stichting. Alleen reserveren we ons het recht om niet alles te plaatsen. We verwachten van bijdragen dat ze o. a. in een beleefde, serieuze stijl geschreven zijn en ook met een goede, rationele onderbouwing. U kunt ons bereiken via de secretaris van de stichting: secretaris@apologetique.org
Hopelijk hebben we hier wat duidelijkheid verschaft over onze
stichting. Verder willen we nog wijzen naar de getuigenissen op
de site. We wensen u veel plezier bij het lezen van de artikelen
op onze site.
© Jacques van der Meer, Tilburg, juli 1999.
Aantal bezoekers sinds 19 augustus 1999:
Site
Design: Copyright Pagina © 1998-1999 Stichting Europese Apologetiek
Pagina gemaakt op: 19 aug. 1999
Pagina bijgewert op: 20 sept. 1999