Wat denkt de Stichting Europese Apologetiek?

 

door

Jacques van der Meer

 

 

 

Navigatietips:

 

Opmerking: dit artikel is meer gericht op mensen die christen zijn en de achterliggende gedachte van de Stichting Europese Apologetiek willen weten.


Copyright © 1999, Jacques van der Meer, Tilburg

Samenvatting

Het doel van dit stuk is om de buitenstaander informatie te verschaffen over de Stichting Europese Apologetiek. Het gaat hier niet om een volledige uiteenzetting van onze visie, maar om wat duidelijkheid te geven over ons bestaan
De Stichting Europese Apologetiek werd officieel geboren op 15 oktober 1998 in Voorburg. De geboorte van de stichting is een proces van enkele jaren geweest waarvan we graag willen meedelen waarom zij tot stand is gekomen en wat ze wil.

De stichting Europese Apologetiek is gesticht door een groep christenen die door teleurstelling met het huidige geestelijke klimaat in Europa naar wegen zoekt om het goede nieuws over Jezus en Zijn Opstanding (zie Hand 17 17-19) te verkondigen.


Waar staat de Stichting Europese Apologetiek voor.

De Stichting Europese Apologetiek heeft als doel het christendom te verdedigen. Het woord Apologetiek staat voor het geven van een reden. (1 Petrus 3:15) Wij geloven dat de God uit de Bijbel een redelijke God is, die kenbaar is door het geloof en door het verstand. Deze God leert ons Hem lief te hebben met ons hart, onze ziel en met heel ons verstand (Mat 22:35). Vooral het laatste, God lief hebben met je verstand is in deze tijd een verwaarloosd kind. God wordt meer gezocht in de ervaring en door blind geloof. Op zich zou dit niet heel erg zijn, ware het niet dat onze cultuur steeds verder seculariseert en het Christendom steeds meer in de marge komt te staan. Veel kerken verliezen het contact met de cultuur en vinden geen grond meer om zinvol met andersdenkenden te communiceren. Mede ook door bepaalde dogmatische opvattingen is men ervan overtuigd dat we over het christendom niets redelijks hoeven te zeggen. Zo wordt in bepaalde kringen een gemeenschappelijke grond met de niet-christenen ontkend, waardoor de mogelijkheid tot zinvolle communicatie wegvalt. In andere kringen wordt enkel gesproken over het betonen van liefde aan de naaste. Wij als Stichting Europese Apologetiek erkennen deze noodzaak, maar het betonen van liefde kan op verschillende manieren. Enkel aardig zijn tegen andere mensen, is een eigenschap die veel niet-christenen ook hebben, en is dus niet een exclusief kenmerk voor het christendom. Maar het christendom heeft wel een exclusief kenmerk. We hebben de ander ook een geweldige boodschap te vertellen, waarvan we geloven dat ze waar is. Omdat we geloven dat deze boodschap waar is, zijn we er ten volste van overtuigd dat er ook iets redelijks over te vertellen valt. Deze redelijkheid van het christendom is wat men in de christelijke leer apologetiek noemt. Vanuit gemeenschappelijke grond met de ander, tracht je het christendom op begrijpelijke wijze uit te leggen, te verduidelijken en bezwaren tegen het christendom te weerleggen en de ander te laten nadenken over het christendom.


Enkele bezwaren en opmerkingen

De Stichting Europese Apologetiek die als doel heeft het verdedigen en verdiepen van het christendom, heeft in haar beginperiode van allerlei zijden reacties gekregen, voor het merendeel afkomstig uit de christelijke wereld. Deze reacties varieerden van volledige instemming en toejuiching tot een grondige afkeer of afwijzing. Vooral bij die laatste groep waren de reacties vooral gericht op het schijnbaar pretentieuze en intellectualistische karakter van onze bezigheden. Na een aantal van deze reacties leek het ons goed ook hier wat dieper op in te gaan

De stichting heeft als doel het verdedigen van het christendom zoals dit verwoord is door de apostel Petrus in 1 Petrus 3:15. Dit betekent dat wij door onze artikelen en bezigheden het volledige terrein van het leven proberen te benaderen vanuit ons christelijk perspectief en het geloof in de waarheid van dit perspectief in de huidige cultuur willen laten doorklinken. Dit heeft tot gevolg dat veel van onze artikelen een wat intellectueel tintje krijgen. Dit kan ook bijna niet anders omdat het in de aard ligt van het waarom van deze stichting. Het is niet ons doel om een christelijk intellectueel bolwerk op te starten die zich als een vijandig totalitair systeem tegen de hedendaagse cultuur tracht op te stellen. Het is ons er in de eerste plaats om te doen om vaak zeer invloedrijke kritieken op het christendom in onze cultuur te ontzenuwen en daarmee de zwaktes die aan deze kritieken vastkleven aan het daglicht te laten verschijnen. Het is dus veeleer de bedoeling critici de wind uit de zeilen te nemen en daarmee de barrières die ze opwerpen tegen het christendom te slechten.

Wij zijn er sterk van overtuigd dat de hedendaagse ontkerstening sterk te maken heeft met allerlei barrières die vanuit de wetenschap en vanuit filosofische kamertjes de mensen in onze cultuur bereiken. We willen aantonen wat deze kritieken zijn, deze weerleggen waar mogelijk is en zo de openingen creëren voor het christendom. We doen dit niet zozeer door de huidige cultuur af te wijzen, maar door met ze in discussie te treden en haar ideeën te weerleggen daar waar nodig is. Omdat dit ons doel is, is het nodig dat wij een eigen visie hebben, een redelijk fundament waarop wij bouwen. Een fundament van waaruit wij werken. Zodoende krijgt onze stichting gestalte.

Gezien dus de aard van onze doelstellingen volgt dat we bij sommigen wat intellectualistisch overkomen. Maar dit betekent nog niet dat we hiermee zeggen dat we het christendom willen reduceren tot een intellectuele praatclub, waarbij enkele zekere en vastgestelde inzichten als mogelijke discussiepunten worden aangedragen. Het idee dat we intellectualistisch overkomen kan ook gevoed worden door het feit dat men het niet zo gewend is om zo met het christendom om te gaan. Het gaat hier waarschijnlijk om een cultuurverschijnsel, niet om een universeel gegeven.
Er is een verschil tussen de beleving van het christendom in directe relatie met Jezus en de wijze waarop over deze religie wordt nagedacht. En dit laatste is waar de stichting zich voornamelijk, maar niet uitsluitend mee bezig houdt.


Handreiking en motivering voor de christen

Naast het feit dat we tegenstanders de wind uit de zeilen willen nemen en rationele barrières willen slechten tegen het christendom, is het ook onze bedoeling mensen - met concrete vragen, die vaak voortkomen uit een conflict tussen religieuze beleving en verstand - te helpen om hun religie beter te verstaan. Hierbij zeggen we niet dat er maar één manier is die stelt hoe deze religie beleefd moet worden. Als dit zo was, dan zou het al onmogelijk zijn voor de stichting om te bestaan, omdat de bestuursleden bijna allemaal een andere kerkelijke oriëntatie hebben. Het gaat er veeleer om, dat verstandelijk gezien we van overtuiging zijn dat het christendom het meest recht aan de werkelijkheid doet, en dat bepaalde verstandelijke inzichten juist kunnen helpen om het christendom dieper en intenser te beleven. Hiermee stellen we niet dat mensen die bepaalde verstandelijke inzichten niet hebben minderwaardige christenen zijn. Het gaat erom een handreiking te bieden aan mensen die een problematiek herkennen in hun religieus leven dat voornamelijk of mede verstandsmatig bepaald is. Ook betekent dit niet dat we de pretentie hebben te zeggen dat de religieuze beleving simpelweg hersteld is na een verstandelijk inzicht, of tot stand komt na een verstandelijk inzicht. Religie is een complex samenspel van verstand, gevoel en wil, waarbij ieder element een even belangrijke waarde heeft. Aangezien veel evangelisatie methoden gericht zijn op het gevoel, hebben wij de neiging om ons vaker (maar zeker niet altijd) te richten op het verstandelijke aspect van het christendom.


Het motiveren van christenen om na te denken.

Het goed na denken over de geloofsinhoud ontbreekt vaak bij christenen. We moeten hier vaak denken aan de uitspraak van Jezus in Lukas 16:8. "De kinderen van deze wereld gaan ten aanzien van hun geslacht met veel meer overleg te werk dan de kinderen van het licht.".

Zo ontmoeten we nogal eens niet-christenen die vaak beter nagedacht hebben over de inhoud van het christendom dan christenen zelf. Er is bij veel christenen een luiheid te bespeuren als het gaat om het nadenken en lezen over hun religie. En die intellectuele luiheid is wat we willen veranderen.


Is het lezen van bepaalde artikelen voldoende?

Het belangrijkste aspect bij elke vorm van discussie of gesprek gaat natuurlijk om de persoonlijke betrokkenheid met de ander. Het is hierbij niet voldoende om een aantal goede argumenten te geven of een aantal verkeerde visies op het christendom te weerleggen. Het gesprek is een proces waarbij allerlei elementen op elkaar inspelen. Het is alleen vrij moeilijk om via internet zoiets te creëren, daarom hebben de artikelen van onze site veelal een algemene status. Wanneer iemand dan zegt dat het in het christendom gaat om liefde en betrokkenheid op de ander, dan betekent dit dat er verwezen wordt naar een persoonlijk gesprek met de ander en niet naar de algemeengeldigheid van onze artikelen die door hun aard gebrek aan context en nuance missen. Maar de kritiek zou alleen dan geldig zijn als wij als stichting zouden stellen dat deze artikelen de enige methode zou opleveren om het christendom aan de man te brengen, en dat is niet wat we zeggen. Het is veeleer dat onze artikelen een handreiking kunnen zijn bij het verkondigen van het christendom, een hulpmiddel kunnen zijn bij een persoonlijk gesprek waarbij verstandelijke vragen vaak een barrière zijn. Natuurlijk stellen wij voorop dat liefde en betrokkenheid naar de ander het fundament is, maar dit betekent niet dat het intellect daardoor aan de kant geschoven kan worden.

We kunnen goed begrijpen dat sommige mensen zich niet kunnen vinden in de werkwijze van onze stichting, deze moeten het daarom maar op hun eigen manier doen zoals ze dit zelf willen. Zeker als het gaat om mensen die zingevingsvragen hebben die voortkomen uit een psychologische problematiek of indringende levensgebeurtenissen. Dan kan het zijn dat een artikel op een internet site weinig uithaalt. Inderdaad is pastorale zorg voor zulke mensen onontbeerlijk.

Wij zijn een stichting die aan de meeste mensen bekend wordt door onze internet activiteiten. Velen zien niet de gezichten achter deze stichting en hoe zij in het dagelijks leven met mensen omgaan. Uiteraard is bij hen persoonlijke betrokkenheid en liefde voor de ander het fundament van omgaan met anderen. Het gaat erom dat het niet alleen het denken in overeenstemming is met het christendom, maar ook het handelen in de wereld. Juist door ons meer op het verstand te richten, proberen we een gebied te bereiken dat veelal niet bereikt wordt door evangelisatie.


Is het claimen van de waarheid niet arrogant?

Helaas ervaren we vooral ook onder christenen een houding van opschorting van elke waarheidsclaim of standpunt tegenover andersdenkenden. Het idee dat het in deze tijd niet meer kan om een exclusieve waarheidsaanspraak te maken leeft ook sterk onder christenen. Vaak realiseren christenen zich niet dat dit bepaald is door de tijdgeest die vanzelf weer voorbij zal trekken. Ook realiseren ze zich vaak niet hoe tegenstrijdig deze uitspraken zijn. Het niet mogen claimen van de waarheid is eveneens een waarheidsclaim. Op onze site zult u artikelen vinden die hier op reageren.


Kan ik meehelpen?

Wanneer u denkt een bijdrage te kunnen leveren aan onze stichting, in de vorm van een artikel of een recensie, dan bent u van harte welkom om dit te doen,  zolang het in de geest ligt van onze stichting. Alleen reserveren we ons het recht om niet alles te plaatsen. We verwachten van bijdragen dat ze o. a. in een beleefde, serieuze stijl geschreven zijn en ook met een goede, rationele onderbouwing. U kunt ons bereiken via de secretaris van de stichting: secretaris@apologetique.org

Hopelijk hebben we hier wat duidelijkheid verschaft over onze stichting. Verder willen we nog wijzen naar de getuigenissen op de site. We wensen u veel plezier bij het lezen van de artikelen op onze site.

 

© Jacques van der Meer, Tilburg, juli 1999.


Aantal bezoekers sinds 19 augustus 1999:


UNIVERSI FINIS VERITAS!

Site Design: Copyright Pagina © 1998-1999 Stichting Europese Apologetiek
Pagina gemaakt op: 19 aug.  1999
Pagina bijgewert op: 20 sept. 1999