artikelen36b.gif (1662 bytes)

Montanisme
("Charismatische" Beweging)

 

Navigatietips: als u tot deze pagina toegang kreeg via een link van buitenaf (bijv. via een search engine), dan kunt u hier de Nederlandse homepage van de stichting vinden

Algemene disclaimer: zie onderaan


Lijst van alle artikelen:

 

Bijbel

Tongentaal & het spreken in vreemde talen
Bruno D. Gedressac & Willem Vreeken

Glossolalie (Tongentaal) en 1 Korinthië 14 
Bruno D. Gedressac

 

Historisch

Montanisme, een ketterij?
Ronald Schouten

Trance en religieuze ervaring in de opwekkingen van de achttiende eeuw 
Ronald Schouten

 

Sociologisch/ Psychologisch

Glossolalie : Een literatuurstudie naar het spreken in tongen binnen de pinksterbeweging
Ronald Schouten

Drinken van de Nieuwe Wijn; een onderzoek naar religieuze ervaringen binnen de beweging van de Toronto Blessing (offsite, bij Themelios)
Ronald Schouten

 

Afrika

Hoe beoordeelt men het verschijnsel T.B. Joshua?
Tjerk W. Muller

Kwa Sizabantu past goed in de pinksterbeweging
(offsite, Reformatorisch Dagblad,)

 


"Charismatische" beweging

Een groot deel van de christenen in de wereld beschouwen zichzelf als "charismatici". Deze groep christen, ook wel de "charismatische" beweging genoemd, heeft ruimschoots de omvang van het montanisme, de "charismatische ketterij" in de vroege kerkgeschiedenis, overtroffen. Vanaf het begin van deze eeuw (met de "pinksteropwekking") tot vandaag (de Faith-Healing, Toronto, en Pensacola opwekkingen) tracht de "charismatische" beweging het christendom te vernieuwen. In onze tijden van ontkerstening is een streven naar vernieuwing van levensbelang voor het christendom en in dit opzicht lofwaardig. Echter, deze beweging doet dit door bepaalde nieuwe geestelijke ervaringen te bevorderen zoals tongentaal, feilbare of ontoetsbare profetie, pseudo-wonderen, trances, vallen, lachen, dronken zijn in de geest, dieren-gedrag en -geluiden, hoofdschuddingen, mensen vastklemmen op de grond, enz. Dat zulke ervaringen in vele heidense religies worden gepraktizeerd is bekend, en is eigenlijk geen sterk argument tegen het invoeren van zulke ervaringen binnen het christendom.

Een eerste vraag die men zou moeten stellen is: zijn deze ervaringen van occulte aard (met 'occulte ervaringen' wordt hier bedoeld: geestelijke ervaringen die verborgen zijn omdat men zijn verstand en controlevermogens bewust uitschakelt)? Een tweede vraag is: kan men deze ervaringen op basis van de Bijbel rechtvaardigen, zoals de charismatici menen, of moet men deze ervaringen op bijbelse gronden afwijzen? Een andere vraag is: zijn deze ervaringen schadelijk voor degene die die praktizeren? Deze vragen en andere worden hieronder besproken en onderzocht.

Verduidelijking over ons gebruik van het woord "charismatisch":

Als we ons negatief opstellen tegen de "charismatische" beweging of de charismatische "ervaring(en)", hebben we het niet over:

Maar we stellen ons alleen negatief op ten opzichte van de occulte ervaringen (van tongentaal tot stuiptrekkingen op de grond...) binnen het christendom, die vooral vanaf de 20e eeuw bevorderd worden door de beweging (vooral protestant) die zich "charismatisch" noemt. Zulke ketterse bewegingen hebben zich al eerder voorgedaan in de kerkgeschiedenis (alhoewel met geringere omvang) en hebben zich toen anders genoemd: de montanisten noemden hun beweging de "nieuwe profetie", de 18e-eeuwse fransen noemde zich "les inspirés" ("de geinspireerden".) Omdat de huidige beweging zich "charismatisch" noemt, gebruiken we ook dat woord, hoewel we een voorkeur hebben voor het woord "neomontanisme."

 


Glossolalie (tongentaal)

Eerst een korte overzicht over het fenomeen tongentaal:
Tongentaal & het spreken in vreemde talen (Bruno D. Gedressac & Willem Vreeken)

Vervolgens een lezing, waarin betoogd wordt dat tongentaal een ernstig occult fenomeen is, welke vanwege Bijbelse, psychologische en filosofische redenen afgewezen moet worden:
Glossolalie (Tongentaal) en 1 Korinthië 14 (Bruno D. Gedressac)

Ten slotte een paar toevoegingen, vragen en antwoorden over bovenstaande lezing:
Vragen en Antwoorden over Glossolalie (tongentaal)
(Bruno D. Gedressac). (artikel verschijnt later)

Het spreken in tongen (glossolalie), zoals dat in de huidige charismatische- en pinksterbeweging veelvuldig gepraktiseerd wordt, kan vanuit antropologisch gezichtspunt benaderd worden als een extatisch toestand, een veranderd bewustzijn, maar ook kan het beschouwd worden als een linguďstisch spel, dat iedereen mee kan spelen. In onderstaand artikel worden diverse benaderingen van het verschijnsel glossolalie vanuit een cultureel antropologisch gezichtspunt besproken : 
Glossolalie : Een literatuurstudie naar het spreken in tongen binnen de pinksterbeweging
(door Ronald Schouten)

 


Vergelijkbare bewegingen in de geschiedenis

De apologeten waren niet alleen bezig met de heidense religies en denkers, ze schreven ook tegen 'ketterse' bewegingen binnen de kerk. De eerste grote ketterij waartegen zij zich verzetten was de beweging van de ex-heidense priester Montanus. Wat was dit voor een beweging, waarom kreeg deze zoveel aanhang? Een positievere kijk op het montanisme, vanuit een pinksterperspectief: 
Montanisme, een ketterij?
(door Ronald Schouten)

In hedendaagse charismatische opwekkingsbewegingen komen manifestaties en trance-verschijnselen veelvuldig voor. Ook in de bekende opwekkingen in de achttiende eeuw komen dergelijke verschijnselen voor. Het is dan ook niet voor niets dat men in de huidige opwekkingsbewegingen (Toronto Blessing) graag vergelijkingen trekt naar deze historische opwekkingen. In onderstaand artikel wordt gekeken of deze vraag terecht is en wat er nu in die historische opwekkingen precies gaande was : Trance en religieuze ervaring in de opwekkingen van de achttiende eeuw (door Ronald Schouten)

 


Afrikaanse Bewegingen

Evangelisch Nederland houdt zich in het jaar 2002 bezig met de vraag of T.B. Joshua, een succesvolle prediker uit Laos, Nigeria, wel bona fide is. Meer dan duizend Nederlanders vertrokken naar Nigeria om daar genezing te ontvangen of Gods heil te aanschouwen. Ook charismatische en evangelische leiders als Bert Panhuise (Eurospirit) en prof.dr. Willem J. Ouweneel (Evangelische Hogeschool, voorman Vergadering van Gelovigen) gingen naar Nigeria om Joshua te ontmoeten. Maar met absoluut tegengestelde conclusies. Is Joshua de hoop van zieke gelovigen, of is hij een agent van de duivel?  

Tjerk Muller legde een brede reeks artikelen, verklaringen en ooggetuigeverslagen naast elkaar en stelde zich de vraag: hoe moet iemand die in Nederland achterblijft dit verschijnsel beoordelen? 

Hoe beoordeelt men het verschijnsel T.B. Joshua? (Tjerk W. Muller)


 

Aantal bezoekers sinds 30 augustus 1998:

 


UNIVERSI FINIS VERITAS!

 

Site design: Copyright © 1998-2000 Stichting Europese Apologetiek
Pagina gemaakt op: 30 aug. 1998
Pagina bijgewerkt op: 2 juni 2002

Algemene disclaimer: 
Het is de bedoeling van de stichting Europese Apologetiek (verder aangeduid met: "de stichting") om wetenschap en onderzoek te bevorderen. Het is geenszins de bedoeling van de stichting of van de evtl. auteurs van artikelen om mensen te kwetsen of hen een slechte naam te geven, maar integendeel te helpen qua rationele inzichten en te waarschuwen voor mogelijke gevaren, zoals sekten en andere dubieuze bewegingen. De inhoud van de artikelen, recensies, enz. vertegenwoordigt de mening van de auteurs en niet per se van de stichting. 
M.b.t. het toeschrijven van sommige (bijv. sektarische, onethische, irrationele, bijgelovige, occulte, enz.)  eigenschappen aan bepaalde groepen, stromingen of individuen op webpages van deze site: het gaat hier alleen om meningen en niet om stellingen van juridische kracht; er wordt alleen aangegeven dat er mogelijkheid is voor het toewijzen van die eigenschap(pen) aan de genoemde groepen. Dit geldt ook voor de keuze van links naar andere sites, of links naar offsite artikelen. 
Hiermee bent u, bezoeker van deze site, erop attent gemaakt dat de pagina's en de links op deze site, u kunnen confronteren met kritische meningen. Het is geheel uw eigen verantwoording als u ervoor kiest om verder te gaan kijken en de stichting stelt zich hiervoor niet aansprakelijk.